เมืองน่าอยู่: โครงสร้างพื้นฐานใหม่เพื่อผู้สูงวัยใช้ E-Bike

แนวคิดเรื่อง เมืองน่าอยู่: โครงสร้างพื้นฐานใหม่เพื่อผู้สูงวัยใช้ E-Bike กำลังกลายเป็นพิมพ์เขียวสำคัญสำหรับการพัฒนาเมืองในประเทศไทยและทั่วโลก เพื่อตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงสู่สังคมผู้สูงอายุ การปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานให้เอื้อต่อการใช้ยานพาหนะขนาดเล็กอย่างจักรยานไฟฟ้าและสกู๊ตเตอร์ไฟฟ้า ไม่เพียงแต่ช่วยเพิ่มความสะดวกสบายและความปลอดภัยให้แก่ผู้สูงวัย แต่ยังส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีและยั่งยืนสำหรับพลเมืองทุกคนอีกด้วย

ภาพรวมของเมืองที่เป็นมิตรต่อผู้สูงวัย

• เมืองที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุ (Age-Friendly City) คือแนวคิดการพัฒนาเมืองที่ปรับสภาพแวดล้อมและโครงสร้างพื้นฐานให้เอื้อต่อการมีสุขภาพที่ดีและคุณภาพชีวิตที่ยืนยาวของผู้สูงวัย
• จักรยานไฟฟ้า (E-Bike) และสกู๊ตเตอร์ไฟฟ้าเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยเพิ่มความคล่องตัวให้ผู้สูงอายุ สามารถเข้าถึงกิจกรรมทางสังคมและเศรษฐกิจได้สะดวกขึ้น
• โครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็น ประกอบด้วยทางจักรยานที่ปลอดภัย, พื้นที่จอดและชาร์จ, การออกแบบผังเมืองที่เชื่อมโยง และการออกกฎหมายรองรับที่ชัดเจน
• นโยบายภาครัฐ เช่น แนวคิด “เมือง 15 นาที” และยุทธศาสตร์ชาติเพื่อสังคมสูงวัย เป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนให้การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นจริง
• การขนส่งหลายรูปแบบ (Multi-modal Transportation) คือกุญแจสำคัญในการสร้างระบบนิเวศการเดินทางที่เชื่อมโยงและไร้รอยต่อสำหรับทุกคนในเมือง

ความสำคัญของแนวคิด Age-Friendly City

ในยุคที่โลกกำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างเต็มรูปแบบ การพัฒนาเมืองให้สามารถรองรับการใช้ชีวิตของประชากรทุกกลุ่มวัยกลายเป็นวาระสำคัญ แนวคิด “เมืองที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุ” หรือ Age-Friendly City ไม่ได้เป็นเพียงกระแส แต่เป็นความจำเป็นที่ต้องเกิดขึ้นเพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงทางโครงสร้างประชากร สังคม และเศรษฐกิจ ซึ่งสภาพแวดล้อมของเมืองในปัจจุบันมักมีผลกระทบเชิงลบต่อการดำเนินชีวิตของผู้สูงวัย การสร้างเมืองที่น่าอยู่สำหรับผู้สูงอายุจึงเป็นการลงทุนเพื่ออนาคตที่ยั่งยืน ซึ่งทุกคนจะได้รับประโยชน์ร่วมกัน

นิยามจากองค์การอนามัยโลก (WHO)

องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้ให้คำจำกัดความของเมืองที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุไว้ว่า เป็นเมืองหรือชุมชนที่มีการปรับสภาพแวดล้อม ทั้งภายในที่อยู่อาศัย ชุมชน และโครงสร้างพื้นฐานของเมืองโดยรวม ให้มีความเหมาะสมและเอื้อต่อการมีสุขภาพที่ดี ส่งเสริมให้ผู้สูงอายุสามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีคุณภาพและยืนยาว แนวคิดนี้ไม่ได้จำกัดอยู่แค่การสร้างทางลาดหรือราวจับ แต่ครอบคลุมมิติที่กว้างกว่านั้น ตั้งแต่การเข้าถึงบริการสาธารณะ การมีส่วนร่วมในสังคม ไปจนถึงความปลอดภัยในการเดินทาง

เมืองที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุ คือสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมการสูงวัยอย่างมีคุณภาพ (Active Ageing) โดยการปรับโครงสร้าง นโยบาย และบริการให้เหมาะสม เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถใช้ชีวิตอย่างปลอดภัย มีสุขภาพดี และมีส่วนร่วมในสังคมได้อย่างเต็มศักยภาพ

องค์ประกอบหลักของเมืองน่าอยู่สำหรับผู้สูงวัย

เมืองที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุนั้นมีองค์ประกอบหลัก 8 ประการที่ครอบคลุมทั้งด้านกายภาพ สังคม และบริการ อย่างไรก็ตาม โครงสร้างพื้นฐานทางกายภาพถือเป็นรากฐานที่สำคัญที่สุด ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อความสามารถในการใช้ชีวิตประจำวันของผู้สูงอายุได้อย่างอิสระและปลอดภัย

โครงสร้างพื้นฐานทางกายภาพที่สำคัญ

องค์ประกอบด้านโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็นต่อการสร้างเมืองน่าอยู่สำหรับผู้สูงอายุมี 3 ส่วนหลัก ดังนี้:

1. สภาพอาคารสถานที่และพื้นที่ภายนอก: ผู้สูงอายุต้องการพื้นที่สาธารณะที่ปลอดภัยและเข้าถึงได้ง่าย เช่น ทางเท้าที่เรียบและกว้างพอสำหรับรถเข็น, พื้นที่สีเขียวสำหรับพักผ่อนและทำกิจกรรมสันทนาการ, ม้านั่งในระยะที่เหมาะสม, และสัญญาณไฟจราจรที่มีเวลาเพียงพอสำหรับการข้ามถนนอย่างปลอดภัย
2. ระบบขนส่งและยานพาหนะ: การเดินทางเป็นหัวใจสำคัญของการมีส่วนร่วมในสังคม เมืองต้องมีระบบขนส่งสาธารณะที่เอื้อต่อผู้สูงอายุ ตัวอย่างที่โดดเด่นคือเมืองโทยามะในประเทศญี่ปุ่น ที่ออกแบบรถรางให้มีพื้นต่ำเป็นพิเศษ (Low-floor Tram) เพื่อให้ผู้สูงอายุและผู้ใช้รถเข็นสามารถขึ้นลงได้อย่างสะดวก นอกจากนี้ การจัดสรรที่จอดรถพิเศษก็เป็นสิ่งจำเป็น
3. ที่อยู่อาศัย: ที่พักอาศัยของผู้สูงอายุควรได้รับการปรับปรุงให้มีความปลอดภัย เช่น การติดตั้งราวจับในห้องน้ำและทางเดิน, การลดระดับธรณีประตู, และการออกแบบพื้นที่ใช้สอยให้สะดวกต่อการเคลื่อนไหว

การพัฒนาองค์ประกอบเหล่านี้ให้สมบูรณ์จะช่วยลดอุปสรรคในการใช้ชีวิตและส่งเสริมให้ผู้สูงอายุยังคงเป็นส่วนหนึ่งของสังคมได้อย่างมีความสุข

E-Bike: จักรยานไฟฟ้าผู้สูงอายุ กับการปฏิวัติการเดินทางในเมือง

ยานพาหนะไฟฟ้าส่วนบุคคลขนาดเล็ก หรือ ไมโครโมบิลิตี้ (Micromobility) โดยเฉพาะอย่างยิ่ง จักรยานไฟฟ้าผู้สูงอายุ (E-Bike) และสกู๊ตเตอร์ไฟฟ้า ได้เข้ามามีบทบาทสำคัญในการปฏิวัติวิถีชีวิตคนเมือง และกลายเป็นเครื่องมือที่ตอบโจทย์ความต้องการของผู้สูงวัยได้อย่างน่าทึ่ง ด้วยการมอบพลังเสริมในการปั่น ทำให้การเดินทางระยะสั้นถึงกลางกลายเป็นเรื่องง่ายและสะดวกสบายกว่าที่เคย

ประโยชน์ที่ผู้สูงวัยจะได้รับจาก E-Bike

E-Bike มอบข้อดีหลายประการที่สำคัญอย่างยิ่งสำหรับผู้สูงอายุ:

• ความสะดวกและความเร็ว: E-Bike ถูกออกแบบมาเพื่อการเดินทางในเมืองโดยเฉพาะ ช่วยให้การเดินทางระยะสั้นที่เคยใช้เวลานานด้วยการเดิน สามารถไปถึงจุดหมายได้ในเวลาเพียงเศษเสี้ยวเดียว ทำให้การไปตลาด พบปะเพื่อนฝูง หรือไปโรงพยาบาลเป็นเรื่องที่ไม่ต้องพึ่งพาลูกหลานหรือรถยนต์เสมอไป
• การเชื่อมต่อทางสังคม: ความคล่องตัวที่เพิ่มขึ้นจาก E-Bike ช่วยให้ผู้สูงวัยสามารถเข้าถึงโอกาสทางสังคมและเศรษฐกิจได้ง่ายขึ้น ลดความรู้สึกโดดเดี่ยว และสามารถเข้าร่วมกิจกรรมในชุมชนได้อย่างต่อเนื่อง
• ส่งเสริมการเคลื่อนไหวอย่างแข็งขัน: แม้จะมีระบบไฟฟ้าช่วย แต่ผู้ใช้ยังคงต้องออกแรงปั่น ซึ่งเป็นการออกกำลังกายในระดับที่เหมาะสม E-Bike ยังเปิดโอกาสให้ผู้ที่ไม่สะดวกใจหรือไม่แข็งแรงพอที่จะปั่นจักรยานธรรมดา สามารถกลับมาเพลิดเพลินกับการเดินทางสองล้อได้อีกครั้ง

เปรียบเทียบการใช้งาน E-Bike และจักรยานทั่วไป

สำหรับผู้สูงวัย ปัจจัยแวดล้อมและสมรรถภาพทางกายมีผลอย่างมากต่อการเลือกใช้ยานพาหนะ การศึกษาพบว่าแม้ปัจจัยด้านความเชื่อมโยงของถนนและจำนวนจุดหมายปลายทางจะมีความสำคัญต่อการใช้จักรยานทั้งสองประเภท แต่ E-Bike มีข้อได้เปรียบที่ชัดเจนกว่าในหลายมิติ

การวางรากฐาน: โครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็นสำหรับ E-Bike

เพื่อให้การใช้ E-Bike และ E-Scooter เป็นไปอย่างแพร่หลายและปลอดภัย เมืองจำเป็นต้องมีการวางแผนกลยุทธ์และพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่รองรับอย่างเป็นระบบ ซึ่งครอบคลุมทั้งด้านการออกแบบผังเมืองและการจัดการพื้นที่

การออกแบบและวางผังเมือง

การวางแผนเชิงกลยุทธ์เป็นสิ่งสำคัญอันดับแรก โดยต้องพิจารณาในหลายมิติ:

• การกำหนดมาตรฐานและกฎหมาย: ทำให้การใช้งานยานพาหนะไฟฟ้าขนาดเล็กเป็นสิ่งที่ถูกกฎหมายและมีมาตรฐานกำกับที่ชัดเจน เช่น การจำกัดความเร็วสูงสุดเมื่อใช้งานบนทางจักรยาน เพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้ทุกคน
• การออกแบบทางจักรยานที่ปลอดภัย: สร้างโครงสร้างพื้นฐานสำหรับจักรยานที่คำนึงถึงผู้ใช้งานทุกประเภท ทั้งแบบที่ใช้ไฟฟ้าและไม่ใช้ไฟฟ้า ทางจักรยานควรมีความกว้างที่เพียงพอ มีพื้นผิวเรียบ และแยกออกจากช่องจราจรของรถยนต์อย่างชัดเจน
• การจัดการระบบยานพาหนะแบ่งปัน (Sharing Systems): สำหรับเมืองที่มีบริการ E-Bike หรือ E-Scooter ให้เช่า ต้องมีระบบการจัดการและควบคุมที่มีประสิทธิภาพ เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาการจอดที่กีดขวางทางเท้า

การจัดการพื้นที่และสิ่งอำนวยความสะดวก

นอกจากการออกแบบเส้นทางแล้ว การจัดการพื้นที่ใช้สอยก็มีความสำคัญไม่แพ้กัน:

• โครงสร้างพื้นฐานบนถนนที่ครอบคลุม: ออกแบบถนนที่ปลอดภัยสำหรับทุกคน ไม่ว่าจะเป็นคนเดินเท้า ผู้ใช้จักรยาน หรือผู้ขับขี่รถยนต์ โดยอาจมีการลดความเร็วของรถยนต์ในเขตชุมชน
• พื้นที่จอดและสถานีชาร์จ: จัดให้มีพื้นที่จอดสำหรับ E-Bike และ E-Scooter อย่างเพียงพอและเป็นระเบียบ พร้อมทั้งติดตั้งสถานีชาร์จในจุดยุทธศาสตร์ เช่น ใกล้สถานีขนส่งสาธารณะ แหล่งชุมชน หรือสวนสาธารณะ

การสร้างเครือข่ายการขนส่งที่ยั่งยืนโดยรวม ต้องอาศัยการจัดการที่มีประสิทธิภาพและการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานที่เหมาะสม เพื่อให้ทุกคนสามารถเดินทางได้อย่างสะดวกและปลอดภัย

แนวคิด “เมือง 15 นาที” กับการใช้ชีวิตของผู้สูงวัย

แนวคิด “เมือง 15 นาที” (15-Minute City) กำลังได้รับความสนใจทั่วโลกในฐานะโมเดลการพัฒนาเมืองที่เน้นให้ประชาชนสามารถเข้าถึงสิ่งอำนวยความสะดวกที่จำเป็นต่อการใช้ชีวิตประจำวันได้ภายในระยะเวลาการเดินหรือปั่นจักรยาน 15 นาที แนวคิดนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับผู้สูงอายุ ไม่ใช่เพียงเพราะสุขภาพร่างกายที่อาจเปราะบาง แต่ยังเป็นเพราะการเปลี่ยนแปลงของเมืองที่ทำให้การเดินทางไกลเป็นเรื่องลำบาก

หลักการสำคัญคือการกำหนดให้ผู้สูงวัยสามารถเข้าถึงร้านค้า, คลินิก, สวนสาธารณะ, และบริการต่างๆ ได้ภายในระยะทางประมาณ 600 เมตร ซึ่งในบริบทนี้ E-Bike กลายเป็นทางเลือกที่ยอดเยี่ยม ที่ช่วยให้ผู้สูงอายุสามารถครอบคลุมระยะทางนี้ได้อย่างรวดเร็วและมั่นใจกว่าการเดิน ทำให้พวกเขายังคงสามารถใช้ชีวิตได้อย่างอิสระและเชื่อมต่อกับชุมชนรอบข้างได้โดยไม่ต้องพึ่งพารถยนต์

นโยบายภาครัฐและการขับเคลื่อนสู่สังคมสูงวัย

ประเทศไทยได้ตระหนักถึงความสำคัญของการเตรียมความพร้อมสู่สังคมสูงวัย และได้กำหนดยุทธศาสตร์และนโยบายต่างๆ เพื่อสนับสนุนให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดีและสามารถมีส่วนร่วมในกิจกรรมทางสังคมได้อย่างเต็มที่

ยุทธศาสตร์ชาติและการเตรียมความพร้อม

รัฐบาลได้กำหนดยุทธศาสตร์ 5 ประการเพื่อรองรับสังคมสูงวัย ซึ่งรวมถึงการพัฒนาศักยภาพผู้สูงอายุ และการสนับสนุนให้คนไทยมีสุขภาพที่ดี มีความมั่นคงทางรายได้และที่อยู่อาศัย นโยบายเหล่านี้เป็นรากฐานสำคัญที่เปิดทางให้เกิดการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและนวัตกรรมที่เอื้อต่อผู้สูงอายุ รวมถึงการส่งเสริมการใช้ จักรยานไฟฟ้า เป็นส่วนหนึ่งของการเดินทางในชีวิตประจำวัน

นวัตกรรมอัจฉริยะเพื่อวิถีชีวิตผู้สูงวัย

การนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมอัจฉริยะมาปรับใช้เป็นอีกหนึ่งกลไกสำคัญ นอกเหนือจาก Smart Farm และ Smart Home แล้ว แนวคิด Smart City และเทคโนโลยีอำนวยความสะดวก (Assistive Technology) จะเข้ามามีบทบาทมากขึ้น ซึ่งอาจครอบคลุมถึงการบูรณาการระบบ E-Bike เข้ากับระบบเมืองดิจิทัล เช่น แอปพลิเคชันค้นหาสถานีชาร์จ หรือการเชื่อมต่อกับระบบขนส่งสาธารณะอื่นๆ เพื่อสร้างประสบการณ์การเดินทางที่ราบรื่น

บทสรุป: สร้างสมดุลการเดินทางเพื่อเมืองน่าอยู่สำหรับทุกคน

การสร้าง เมืองน่าอยู่: โครงสร้างพื้นฐานใหม่เพื่อผู้สูงวัยใช้ E-Bike คือการเดินทางที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน การพัฒนาระบบการขนส่งแบบหลายรูปแบบ (Multi-modal Transportation) ถือเป็นกุญแจสำคัญในการลดความแออัดของการจราจรและมลพิษ การเชื่อมโยงระบบขนส่งสาธารณะเข้ากับไมโครโมบิลิตี้ เช่น E-Bike, E-Scooter และบริการเรียกรถผ่านแพลตฟอร์มดิจิทัล จะสร้างเครือข่ายการเดินทางที่ยืดหยุ่นและมีประสิทธิภาพ

ท้ายที่สุดแล้ว เมืองที่ไม่เพียงแต่ปลอดภัยและสะดวกสบายสำหรับผู้สูงอายุ แต่ยังส่งเสริมการเดินทางที่ยั่งยืน จะช่วยเพิ่มความมีชีวิตชีวาของเมืองและสร้างความมั่งคั่งทางเศรษฐกิจสำหรับทุกคน นี่คือวิสัยทัศน์ของเมืองแห่งอนาคตที่ทุกคนสามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีคุณภาพในทุกช่วงวัย

สำหรับผู้ที่สนใจในยานพาหนะไฟฟ้าที่ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตและมอบอิสระในการเดินทาง ไม่ว่าจะเป็นจักรยานไฟฟ้า สกู๊ตเตอร์ไฟฟ้า หรือ E-bike ที่ออกแบบมาเพื่อตอบโจทย์ทุกความต้องการ GIANT Shopping Mall คือศูนย์รวมที่พร้อมให้คำแนะนำและบริการอย่างครบวงจร

สามารถติดตามข่าวสารและโปรโมชั่นได้ที่ FACEBOOK PAGE หรือสอบถามข้อมูลผ่าน LINE และสามารถ ติดต่อ สอบถามเพิ่มเติม ได้โดยตรง